Może część z Was drodzy czytelnicy kupuje pasty kierując się ich wyglądem. Bo przecież nasze pociechy lubią jakieś bajki lub mają ulubione filmy akcji. Bohaterzy z tych filmów często trafią na opakowanie jako ozdoba. Ale to nie wygląd powinien sugerować, którą pastę wybrać, lecz to co znajdziemy w jej składzie. Czytajmy etykiety!
U dzieci poniżej szóstego roku życia główną formą profilaktyki domowej jest mycie zębów pastą z fluorem. Na etykietach szukajmy takich oznaczeń: 1000 ppm F, 2000 ppm F itp. To jest zawartość fluorków podana w milionach. Wskaźnik ppm to właśnie skrót z języka angielskiego „parts per milion”, co oznacza liczbę cząsteczek danej substancji na milion cząsteczek ogółu, np: 1000 ppm oznacza, że na 1 000 000 cząsteczek pasty, jest 1000 cząsteczek wybranej substancji. Przeliczając jest to 0,1% ogółu. W przypadku past do zębów ten wskaźnik dotyczy zawartości fluorków, ponieważ za nim nadrukowana jest literka F, np: 1000 ppm F.
Ile powinno być tych fluorków?
Badania kliniczne wskazują korzyści w walce z próchnicą wynikające ze stosowania past zawierających 1000 ppm F i o większej zawartości. Redukcja próchnicy przy używaniu past do zębów zawierających od 1000 do 1250 ppm F wynosi około 20%, past o zwartości 2400 – 2800 ppm F sięga nawet 40%, a 5000 ppm F wynosi od 40 do 50%. Ciekawe jest również działanie past z niewielką ilością fluorków: od 400 do 550 ppm F. Takie pasty nie powodują istotnie większej redukcji próchnicy niż pasty placebo, czyli bez fluorków.
Nie zaleca się używania past fluorkowych u dzieci poniżej drugiego roku życia, ponieważ takie maluszki często połykają pastę, zamiast ją wypluwać. Kolejną ważną sprawą to ilość pasty, która u dzieci w wieku 2-6 lat powinna wynosić wielkości małego ziarna grochu.
Jeśli istnieją obawy dotyczące rozwoju fluorozy zębów lub zawartość fluoru w wodzie pitnej jest większa niż 1 mg F na litr, to u dzieci w wieku poniżej 3 lat zaleca się pastę zawierającą mniej niż 1000 ppm F.
W sprzedaży dostępne są również pasty z wysoką zawartością fluoru: 2800 i 5000 ppm F, jak też pasty zawierające fluorek sodu. Te drugie pasty jeszcze intensywniej ograniczają procesy demineralizacyjne, a zwiększają remineralizacyjne. Pasty te zalecane są do stosowania powyżej 16-tego roku życia z wysokim ryzykiem próchnicy lub wymagających intensywnej profilaktyki fluorkowej, przykładowo:
- u pacjentów leczonych za pomocą stałych aparatów ortodontycznych,
- u pacjentów gdzie dotychczasowe sposoby higieny jamy ustnej okazują się niewystarczające,
- w przypadku obecności początkowych zmian próchnicowych w obrębie korony i korzenia zębów, pomimo codziennego, regularnego używania standardowych past fluorkowych,
- przy odsłonięciu zębiny po skalingu i innych zabiegach stomatologicznych.
Stosowanie past z wysoką zawartością fluoru dostarcza zwiększonej ilości fluoru bez potrzeby zmiany codziennych nawyków higienicznych. Tego typu pasty używa się codziennie przez okres co najmniej 3-6 miesięcy. Poza tym nakłada się większą ilość pasty – około 2 cm.
Badania dotyczące past zawierających zwiększoną zawartość fluorków wskazują na ich korzystny wpływ na uzębienie. Potwierdzono remineralizację zmian próchnicowych po 2 tygodniach stosowania, zmniejszenie utraty minerałów szkliwa oraz ochronny wpływ szkliwa zębów u pacjentów leczonych aparatami stałymi. Jednakże pamiętajmy o przestrzeganiu reguł, które opisane zostały powyżej. Najbezpieczniej jest poradzić się w gabinecie. Podczas wizyty stomatolog oceni potrzebę stosowania tych specjalnych past do zębów
