Liczba naszych zębów zmienia się wraz z wiekiem. Gdy jesteśmy dziećmi mamy zazwyczaj 20 zębów mlecznych, a gdy dorośniemy posiadamy 32 zęby stałe: 8 siekaczy, 4 kły, 8 zębów przedtrzonowych i 12 trzonowych. Bywa jednak, że liczba zębów jest większa. Hiperdoncja – tak nazywa się to zjawisko. Powodem zazwyczaj są schorzenia genetyczne.
Hiperdoncja jest stosunkowo rzadkim zjawiskiem. Szacuje się, że odsetek dzieci wynosi około 1,8%, a dorosłych około 3%. Częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn, a dodatkowe zęby wyrastają przeważnie w szczęce, sporadycznie – w żuchwie (szczęka dolna).
Hiperdoncję dzieli się na rzeczywistą i rzekomą. W pierwszym przypadku u pacjenta można zaobserwować zbyt dużą ilość zębów stałych. Z kolei hiperdoncja rzekoma to sytuacja, gdy zęby mleczne nie wypadły pomimo pojawienia się zębów stałych, a ich suma przekracza 32.
Hiperdoncja rzeczywista najczęściej dotyczy siekaczy – wówczas są one ustawione ściśle obok siebie. Nie trzeba ich usuwać jeżeli mają normalną budowę i nie przeszkadzają pacjentowi w codziennym życiu. Niekiedy dodatkowe zęby pojawiają się również w okolicach trzonowców – wówczas zęby wyrastają od strony języka oraz policzków, ale nie mają standardowej budowy trzonowców.
Wbrew obiegowym opiniom hiperdoncja nie jest spowodowana nieprawidłową higieną jamy ustnej. Przyczyny hiperdoncji to najczęściej choroby genetyczne: zespół Downa, zespół Gardnera, Crouzona, Ehlersa-Danlosa. Zdarza się, że nadmiar zębów towarzyszy również nieprawidłowościom anatomicznym okolic szczęki i żuchwy, takim jak rozszczepienie podniebienia lub wargi. Niezmiernie rzadko występującym powodem hiperdoncji jest tak zwane trzecie ząbkowanie, kiedy to po wyrośnięciu kolejno zębów mlecznych i stałych następuje trzecia wymiana uzębienia.
