Periodontologia to hasło, które zapewne niewiele osób kojarzy, a jest to nauka o przyzębiu. Periodontologia zajmuje się profilaktyką i leczeniem chorób przyzębia oraz błony śluzowej jamy ustnej. Jest to bardzo ważny dział stomatologii, ponieważ często duże problemy jamy ustnej zaczynają się właśnie od przyzębia. Dla przypomnienia przyzębie to dziąsło, ozębna, okostna, cement korzeniowy i kość wyrostka zębodołowego.
Idąc tym tropem choroby przyzębia to te, które swoim zakresem obejmują właśnie te części ciała, czyli dziąsła, okostną oraz wyrostek zębodołowy. Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) podzieliła te choroby na zapalenie dziąseł oraz na destrukcyjną chorobę przyzębia. Ponad to WHO uznała choroby przyzębia za choroby społeczne, które w głównej mierze są odpowiedzialne za utratę zębów!
Czynniki, które predysponują do wystąpienia chorób przyzębia to głównie: obecność płytki nazębnej, stłoczenie zębów, kamień nazębny, wady tkanek miękkich, jak również czynniki ogólnoustrojowe, takie jak ciąża, cukrzyca, stres, przyjmowanie leków, choroby wrodzone i genetyczne, palenie tytoniu.
Choroby przyzębia mają wielki wpływ na nasz organizm. Mogą one doprowadzić nawet do dolegliwości ze strony narządu wzroku, przewodu pokarmowego i nerek. Mogą także mieć wpływ na udar mózgu, poród lub chorobę niedokrwienną serca.
Leczenie pacjenta periodontologicznego jest bardzo trudne i zazwyczaj najbardziej czasochłonne. Takie leczenie wymaga od higienistki stomatologicznej wiele zaangażowania, jak również wiedzy w tym zakresie. Leczenie chorób przyzębia można podzielić na trzy główne etapy:
1. Leczenie wstępne
Są to wszystkie zabiegi mające na celu usunięcie przyczyn zapalenia, między innymi usunięcie płytki bakteryjnej i kamienia nazębnego. Czasami też na początku leczenie, we współpracy z lekarzem specjalistą, należy usunąć zęby, które nie mają dobrych rokowań. Poza tym należy zająć się wymianą starych, nieszczelnych wypełnień lub korektą uzupełnień protetycznych. Higienistka ocenia także intensywność i frekwencję chorób przyzębia oraz dokonuje pomiaru kieszeni patologicznych i stopnia rozchwiania zębów.
2. Leczenie chirurgiczne
Tu główną rolę odgrywa lekarz, który przeprowadza takie zabiegi jak głęboki skaling poddziąsłowy oraz inne zabiegi chirurgiczne, mające na celu powstrzymanie rozwoju chorób przyzębia. Leczenie chirurgiczne zwane jest również fazą właściwą leczenia chorób przyzębia.
3. Faza podtrzymująca
Ta część szczególnie angażuje higienistkę stomatologiczną, jak też wymaga się od pacjenta mnóstwa pracy związanej z higieną jamy ustnej. Poza tym pacjent powinien pojawiać się w gabinecie na regularnych wizytach kontrolnych, których celem jest zapobieganie rozwojowi choroby, jak też edukacja zdrowotna i motywacja pacjenta.
Zalecenia dla pacjenta
Pacjent periodontologiczny wymaga poświęcenia szczególnej uwagi podczas wizyt higienizacyjnych. Wiele zależy od stanu tkanek składających się na przyzębie. Pacjent z chorobami przyzębia już w czasie pierwszej wizyty powinien zostać porządnie poinstruowany na temat właściwej higieny jamy ustnej. Podczas pierwszego etapu leczenia pacjent powinien wiedzieć jakie są przyczyny stanu jego przyzębia, jakie są konsekwencje złej higieny oraz co powinien robić, aby zahamować rozwój choroby. Po pierwszych zabiegach warto zalecić płukanki zawierające w swoim składzie chlorheksydynę. Alternatywą do długoterminowego stosowania są płukanki zawierające chlorek cetylopirydyny.
Pacjent z chorobami przyzębia powinien mieć indywidualnie dobrane środki do higieny jamy ustnej. To głównie: szczoteczki do zębów, nici dentystyczne i szczoteczki jednopęczkowe. Zaleca się także używanie irygatora.
Dla pacjentów korzystających ze szczoteczek elektrycznych zaleca się końcówki z miękkim włóknem oraz używanie trybu sensitive (jeśli jest dostępny w szczoteczce). Warto, aby pacjent zwrócił uwagę na siłę z jaką szczotkuje zęby. Bardziej zaawansowane szczoteczki do zębów posiadają czujnik siły nacisku, który informuje o zbyt mocnym przykładaniu szczoteczki.
Pacjent periodontologiczny powinien używać nici dentystyczne o gąbczastej strukturze. Natomiast nie powinien używać nici woskowanych.